ประเทศไทยมีความหลากหลายของเห็ด ทั้งเห็ดที่ขึ้นเองตามธรรมชาติและเห็ดที่มาจากการเพาะเห็ดเพื่อประโยชน์ในการบริโภค ทำให้เห็ดเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในอาหารของแต่ละท้องถิ่น นอกจากมีรสชาติที่ดีและให้คุณค่าทางโภชนาการแล้ว เห็ดมักเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในอาหารมังสวิรัติเนื่องจากให้คาร์โบไฮเดรต และโปรตีนสูงแล้ว นอกจากนี้ยังมีสารอื่นๆ ที่มีผลเชิงบวกต่อร่างกาย โดยเห็ดที่นิยมบริโภคมากได้แก่ เห็ดหอม เห็ดฟาง เห็ดนางฟ้า เห็ดขอนขาว เห็ดกระด้าง เห็ดหูหนู เห็ดโคน และเห็ดเผาะ เป็นต้น และปัจจุบันมีเห็ดที่นำเข้าและเพาะได้อีกหลายชนิด เช่นเห็ดออเรนจิ เห็ดเข็มทอง เห็ดหิมะขาว เห็ดหิมะดำ เป็นต้น ในช่วงที่มีโรคอุบัติใหม่ระบาดเช่นกรณีการระบาดทั่วโลกของไวรัสโควิด-19 (COVID-19) ในขณะนี้ได้ส่งผลให้เกิดภาวะการติดเชื้อในวงกว้าง มีผลต่อการสูญเสียทั้งสุขภาพกายจิตและเศรษฐกิจของประเทศต่างๆ ทั่วโลก มีปัจจัยหลายประการที่มีผลกระทบจนทำให้ผู้ติดเชื้อเสียชีวิตได้โดยปัจจัยที่สำคัญคือ การตอบสนองของร่างกายเพื่อจัดการกับเชื้อไวรัส และพบว่าผู้เสียชีวิตจากการติดเชื้อส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุหรือผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวอยู่แล้วส่วนผู้ป่วยที่มีร่างกายแข็งแรงจะมีอาการของโรคที่ไม่รุนแรงและสามารถหายจากโรคได้ ดังนั้นการมีระบบภูมิคุ้มกันที่ดีของร่างกายจึงจัดเป็นปัจจัยสำคัญในการต่อสู้และเอาชนะไวรัสนี้ การบริโภคอาหารสมุนไพรที่มีผลเสริมภูมิคุ้มกันจึงมีความสำคัญ การบริโภคเห็ดจึงน่าจะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของการดูแลสุขภาพหรืออาจกล่าวได้ว่าเห็ดเป็นทั้งอาหารและยาได้ บทความนี้ต้องการนำเสนอผลงานวิจัยของเห็ดกระด้างซึ่งเป็นเห็ดที่ได้รับความนิยมบริโภคในบางท้องถิ่นของประเทศไทยเพื่อจะได้นำมาช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย เห็ดกระด้าง (Lentinus polychrous Lev.) หรือเรียกว่าเห็ดขอน เห็ดบด (ภาคอีสาน) หรือเห็ดลม (ภาคเหนือ) เป็นเห็ดพื้นเมืองที่กินได้ อยู่ในวงศ์ Polyporaceae มีสรรพคุณเป็นยาบำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง แก้พิษไข้ได้ดี งานวิจัยในด้านสารสำคัญพบว่าเห็ดกระด้างมีสารกลุ่มสารโพลีแซคคาไรด์ที่มีขนาดโมเลกุลสูงคล้ายคลึงกับสารสำคัญในเห็ดอื่นๆ ที่มีรายงานฤทธิ์ทางชีวภาพที่เป็นประโยชน์หลายด้าน เนื่องจากเห็ดกระด้างเป็นอาหารที่มีการบริโภคกันอยู่แล้วและมีงานวิจัยรองรับในเรื่องความปลอดภัย ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านมะเร็ง ต้านไวรัส ต้านการอักเสบ และปรับภูมิคุ้มกัน จึงควรสนับสนุนให้นำมารับประทานเพื่อช่วยเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกายโดยเฉพาะในช่วงที่มีการระบาดเป็นวงกว้างของไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคอุบัติใหม่และเป็นการช่วยดูแลตนเองเพื่อเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกายในการจัดการปัญหาและการต่อสู้กับไวรัส

คุณค่าของดอกและเส้นใยเห็ดกระด้าง