บทคัดย่อ
Tardive dyskinesia (TD) เป็นกลุ่มอาการที่มีความผิดปกติของการเคลื่อนไหวที่ไม่สามารถควบคุมได้ มีสาเหตุมาจากการใช้ยาต้านโรคจิต (antipsychotic drugs) หรือยาอื่นที่ยับยั้ง dopamine receptor หนึ่งในทฤษฎีที่คาดว่าเป็นสาเหตุของการเกิด TD คือการที่ dopamine receptor มีจำนวนเพิ่มขึ้นและมีความไวต่อการถูกกระตุ้นมากขึ้นจากการใช้ยาต้านโรคจิตหรือยาที่ยับยั้ง dopamine receptor เป็นระยะเวลานาน จึงได้มีการพัฒนายาที่ให้ผลในการลดระดับของ dopamine ที่ presynaptic neuron มาใช้ในการรักษาการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ ยา valbenazine เป็นยาตัวแรกที่ได้รับการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาประเทศสหรัฐอเมริกาให้ใช้ในการรักษา TD ยา valbenazine มีกลไกการออกฤทธิ์คือยับยั้ง vesicular monoamine transporter type 2 (VMAT2) ทำให้ dopamine ไม่ถูกเก็บเข้าสู่ vesicle จึงถูกทำลายโดยเอนไซม์ที่อยู่ในไซโตพลาสซึมมากขึ้น ส่งผลให้มีปริมาณของ dopamine น้อยลง จึงช่วยลดอาการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติได้ การศึกษาทางคลินิกพบว่ายา valbenazine มีประสิทธิผลที่ดีในการรักษา TD มีความปลอดภัยในการใช้ และผู้ป่วยทนต่อยาได้ดี