บทคัดย่อ
ท่อน้ำนมอุดตัน เป็นปัญหาหนึ่งที่พบได้ในหญิงที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ซึ่งเกิดจากน้ำนมไม่สามารถระบายออกจากเต้านมได้หรือมีการกดทับบริเวณเต้านม เมื่อท่อน้ำนมอุดตันจะมีลักษณะเป็นก้อนแข็งในเต้านม กดเจ็บ แต่ไม่มีไข้ หากไม่ทำการรักษาหรือเกิดการอุดตันของท่อน้ำนมบ่อยๆ อาจทำให้เกิดเต้านมอักเสบและเป็นฝีได้ ในปัจจุบันพบว่ามีการใช้เลซิติน ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหารมาใช้เพื่อรักษาหรือป้องกันการอุดตันของท่อน้ำนม เนื่องจากเลซิตินมีคุณสมบัติเป็นอิมัลซิไฟเออร์ ช่วยให้น้ำและน้ำมันละลายเข้ากันได้ จึงคาดว่าจะลดความข้นหนืดของน้ำนม ช่วยลดการอุดตันของท่อน้ำนม แต่อย่างไรก็ตามในปัจจุบันยังขาดหลักฐานเชิงประจักษ์เกี่ยวกับประสิทธิภาพของเลซิตินในรักษาหรือป้องกันท่อน้ำนมอุดตันในหญิงให้นมบุตร รวมถึงยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับผลของเลซิตินต่อระดับน้ำนมและผลกระทบต่อทารก ดังนั้นการใช้ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมเลซิติน เพื่อลดอาการท่อน้ำนมอุดตันจึงควรเป็นไปด้วยความระมัดระวัง และเภสัชกรควรมีความรู้เกี่ยวกับวิธีการปฏิบัติในการลดการอุดตันของท่อน้ำนม เพื่อให้คำแนะนำแก่ผู้มารับบริการ