บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
ช่อคลอดอักเสบ เป็นปัญหาสำคัญของสุภาพสตรี มีอาการสำคัญ คือ ตกขาวผิดปกติ สี กลิ่น พร้อมกับอาการคัน หรือ แสบ และอาจจะมีปัสสาวะขัดร่วมด้วย ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อ ด้วยสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial vaginosis, BV), เชื้อราแคนดิด้า (Vulvovaginal candidiasis, VVC) และ/หรือเชื้อพยาธิไตรโคโมนาส (Trichomonas vaginalis, TV)
การติดเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial vaginosis, BV) พบได้บ่อยที่สุด เกิดจากการแทนที่ normal flora ด้วยแบคทีเรียก่อโรค มีอาการอาการคันเล็กน้อย บริเวณแคมของช่องคลอด พร้อมกับ ตกขาวเป็นเนื้อเดียวกัน เหลวใส มีสีออกเทา กลิ่นคาวคล้ายปลาเน่า และรักษาด้วยยา metronidazole, tinidazole หรือ clindamycin
การติดเชื้อราแคนดิด้า (Vulvovaginal candidiasis, VVC) ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อรา Candida albicans มีอาการคัน แสบ ระคายเคือง และแดง อาจมีปัสสาวะแสบขัด พร้อมกับตกขาวข้นสีขาว คล้ายตะกอนนม หรือ ก้อนฝ้าย บริเวณแคมและช่องคลอด และรักษาด้วยยากลุ่ม azoles เช่น clotrimazole, miconazole, fluconazole, Itraconazole เป็นต้น
การติดเชื้อพยาธิไตรโคโมนาส เกิดจาก Trichomonas vaginalis เกาะที่ผนังของช่องคลอดและปล่อยสารที่เป็นพิษต่อเซลล์เนื้อเยื่อ ทำให้เกิดการอักเสบและทำลายเยื่อบุผนังช่องคลอด ทำให้เกิดอาการระคายเคืองช่องคลอดและแคม อาจพบเลือดออกที่ปากมดลูกได้ พร้อมกับตกขาวผิดปกติจำนวนมาก ลักษณะสีเหลือง-เขียว อาจมีฟอง กลิ่นเหม็นรุนแรง (เหม็นบูด/เน่า-foul odor) โดยมียา metronidazole หรือ tinidazole ใช้รักษาได้ผลดี
การติดเชื้อแบบผสม ซึ่งส่วนใหญ่จะพบ BV ร่วมกับ VVC มากที่สุด รองลงมา คือ การติดเชื้อ BV ร่วมกับ TV และ การติดเชื้อร่วมระหว่าง VVC และ TV ซึ่งจะต้องใช้ยาหลายชนิดเพื่อให้ครอบคลุมเชื้อผสมที่เป็นสาเหตุ (ยกเว้นการติดเชื้อร่วมระหว่าง BV กับ TV ที่ใช้ยาชนิดเดียว) ซึ่งเพิ่มภาระและปัญหาจากการใช้ยา
สูตรตำรับที่นำตัวยาที่ได้ผลดีมารวมกันในรูปแบบยาใช้ภายนอก จะช่วยเพิ่มความร่วมมือในการใช้ยา (compliance) และลดปัญหาที่เกี่ยวข้องจากการใช้ยารับประทานหลายชนิด ซึ่งจะส่งผลดีให้ผลการรักษาดียิ่งขึ้น จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับการติดเชื้อแบบผสม หรือ ความไม่ชัดเจนของอาการที่แสดงออกของผู้ป่วย เพื่อให้ได้ผลครอบคลุมเชื้อที่เป็นสาเหตุได้ทั้งสามชนิด