บทคัดย่อ
ปัจจุบันความก้าวหน้าของเทคโนโลยีต่าง ๆ มีมากขึ้น ทำให้มีเทคโนโลยีด้านสุขภาพเพิ่มมากขึ้น เช่น ยา เครื่องมือทางการแพทย์ การบริการในสถานพยาบาล หรือเทคนิคการรักษาพิเศษต่าง ๆ ซึ่งเทคโนโลยีแต่ละชนิดก็มีข้อดี ข้อเสีย ประสิทธิภาพ และต้นทุนที่ต่างกัน แต่เนื่องด้วยทรัพยากรและงบประมาณด้านสุขภาพที่มีอย่างจำกัด การบริหารทรัพยากรจึงมีความสำคัญเพื่อให้การใช้ทรัพยากรเกิดประโยชน์สูงสุด การประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ของเทคโนโลยีที่นำมาใช้ในการรักษาหรือดูแลผู้ป่วยจึงมีความจำเป็นสำหรับการตัดสินใจจัดสรรทรัพยากรในระบบสุขภาพ
การประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ (economic evaluation) ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในสำหรับช่วยในการตัดสินใจเชิงนโยบายในประเทศไทยมากขึ้น ทั้งในระดับประเทศและระดับองค์กร แพทย์ เภสัชกร และบุคลากรทางการแพทย์จำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจในการศึกษาแบบการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ และสามารถอ่านและประเมินความน่าเชื่อถือของการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ได้
บทความวิชาการนี้นำเสนอความรู้เบื้องต้นของการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ และแนวทางการประเมินการศึกษาแบบการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ เพื่อให้ผู้อ่านสามารถประเมินความเหมาะสมของการศึกษาแบบดังกล่าวได้ บทความวิชาการนี้ได้แนะนำแนวทางในการประเมินการศึกษาแบบการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์ ไว้เป็น 3 ส่วนได้แก่ 1. ความถูกต้องของผลการศึกษา (Are the results valid?) 2. ผลการศึกษาเป็นอย่างไร (What are the results?) และ 3. สามารถนำไปใช้ได้หรือไม่ อย่างไร (How are the results applied locally?) นอกจากนี้ยังมีการแนะนำในรายละเอียดของการประเมินในแต่ละส่วนพร้อมยกตัวอย่างการประเมินไว้ด้วย บทความนี้จะมีประโยชน์อย่างมากต่อ แพทย์ เภสัชกร และบุคลากรทางการแพทย์ที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจเชิงนโยบายและจำเป็นต้องอ่านการศึกษาแบบการประเมินความคุ้มค่าทางการแพทย์