บทคัดย่อ
วัคซีนเป็นผลิตภัณฑ์ชีววัตถุที่ใช้เพื่อป้องกัน รักษา หรือลดความรุนแรงของโรค วัคซีนมีคุณสมบัติที่ไวต่อความร้อน บางชนิดไวต่อความเย็นจัด บางชนิดไวต่อแสง การจัดเก็บและขนส่งในสภาวะที่ไม่เหมาะสมส่งผลให้วัคซีนเสื่อมคุณภาพ ไม่สามารถกระตุ้นการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค และอาจก่อให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ได้ คุณภาพของวัคซีนที่เสื่อมไปแล้วไม่สามารถแก้ไขให้คุณภาพดีกลับคืนมาได้ถึงแม้จะนำมาเก็บในอุณหภูมิที่เหมาะสมในภายหลัง ดังนั้นการจัดเก็บและขนส่งวัคซีนจำเป็นต้องดำเนินการให้ถูกต้องตามระบบลูกโซ่ความเย็น เพื่อให้วัคซีนยังคงคุณภาพดีจนถึงผู้ขอรับบริการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค ในบทความนี้จะกล่าวถึงปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพวัคซีน ระบบลูกโซ่ความเย็น อุปกรณ์ที่ใช้ในการควบคุมกำกับอุณหภูมิในระบบลูกโซ่ความเย็น วิธีการทดสอบ shake test การจัดเก็บวัคซีนและน้ำยาละลายวัคซีน
คำสำคัญ
วัคซีน, ระบบลูกโซ่ความเย็น, การจัดเก็บ, vaccine vial monitor (VVM), freeze watch, shake test, cold