บทคัดย่อ
ผู้ป่วยดื้อ (Stubborn patient) คือผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมการใช้ยาที่ไม่ต่อเนื่อง (Noncompliant behavior; NCB)1 ซึ่งจัดเป็นปัญหาการใช้ยาที่พบมากเป็นอันดับแรกๆ ในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง2,3 การใช้ยาไม่ต่อเนื่องเป็นพฤติกรรมที่ผู้ป่วยจงใจไม่ทำตามการรักษาของแพทย์อันส่งผลต่อความล้มเหลวในการรักษา อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ปัญหาด้านการสื่อสาร ปัญหาด้านวัฒนธรรม ปัญหาทางด้านจิตใจ เป็นต้น แต่เภสัชกรอาจไม่สามารถเข้าถึงสาเหตุของการเกิดพฤติกรรมการใช้ยาไม่ต่อเนื่องได้หากไม่มีทักษะการสื่อสารที่ดีพอ และแน่นอนว่าจะไม่สามารถแก้ไขปัญหาการใช้ยาที่นำมาสู่ผลการรักษาที่ล้มเหลวได้ ในการสื่อสารนั้นเราควรเริ่มจากการสร้างสัมพันธภาพที่ดี เป็นผู้ฟังที่ดี และไม่เริ่มด้วยการกล่าวตำหนิผู้ป่วยที่ไม่ใช้ยาอย่างต่อเนื่อง ใช้คำถามปลายเปิดในการสนทนา ให้โอกาสผู้ป่วยร่วมตัดสินใจ (Shared decision making) ในการหาทางออกเพื่อแก้ไขปัญหาการใช้ยาไม่ต่อเนื่องได้
คำสำคัญ
ผู้ป่วยดื้อ, Noncompliance behavior, การสื่อสารกับผู้ป่วย, เภสัชกร