บทคัดย่อ
ปัจจุบันมีการพัฒนาระบบยาในกระบวนการสั่งใช้ยา และถ่ายทอดคำสั่ง โดยนำระบบการสั่งยาผ่านคอมพิวเตอร์ หรือ Computerized Physician Order Entry (CPOE) มาใช้เพื่อลดโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยา อันอาจส่งผลกระทบถึงความปลอดภัยต่อผู้ป่วยได้ ทั้งนี้การพัฒนาระบบ CPOE นั้นสามารถดำเนินการได้หลายรูปแบบ โดยส่วนมากมักมีการนำมาใช้คู่กับระบบสนับสนุนการตัดสินใจทางคลินิก หรือ Clinical Decision Support System (CDSS) ซึ่งอาศัยฐานข้อมูลที่สำคัญของผู้ป่วย และข้อมูลทางด้านคลินิกเพื่อการแจ้งเตือน หรือการแสดงให้ผู้ใช้งานระบบทราบถึงข้อมูลที่สำคัญที่มีผลต่อการพิจารณาการสั่งใช้ยาให้กับผู้ป่วย เช่น การแจ้งเตือนเมื่อเกิดการสั่งยาที่ผู้ป่วยแพ้ แจ้งเตือนเมื่อผู้ป่วยมีค่าทางห้องปฏิบัติการที่ต้องได้รับการปรับขนาดยา เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตามแม้ว่าระบบ CPOE และ CDSS นั้นสามารถลดความคลาดเคลื่อนทางยาได้ แต่กลับพบว่าหากไม่มีการออกแบบลักษณะของ CPOE ที่เหมาะสมอาจทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในประเภทอื่น เช่น การเลือกยาผิดชนิด ความอ่อนล้าจากการแจ้งเตือนทำให้ละเลยและเกิดความคลาดเคลื่อนในการสั่งยาได้ โดยบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้อ่านรู้จักระบบ CPOE มากขึ้น และสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในระบบยาตามบริบทของโรงพยาบาล เพื่อสร้างระบบ CPOE ที่มีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยจากการใช้ยามากยิ่งขึ้น
คำสำคัญ
CPOE, CDSS, การสั่งยาผ่านระบบคอมพิวเตอร์, Human Factor Engineering