บทคัดย่อ
โรคไตเรื้อรัง (chronic kidney disease; CKD) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วยที่มีโรคร่วมเป็นโรคความดันโลหิตสูง หรือโรคเบาหวาน โรคไตเรื้อรังเป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อทั้งคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย และค่าใช้จ่ายทางสาธารณสุข โดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังมีการดำเนินไปของโรคสู่โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายและต้องเข้ารับการบำบัดทดแทนไต ดังนั้นผู้ป่วยกลุ่มนี้จึงควรได้รับการดูแลโดยทีมสหสาขาวิชาชีพ ทั้งแพทย์ พยาบาล เภสัชกร และนักกำหนดอาหาร เพื่อช่วยในการชะลอความเสื่อมของโรคไตเรื้อรังตั้งแต่ในระยะเริ่มต้น ในส่วนของเภสัชกรทั้งผู้ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลหรือผู้ปฏิบัติงานในชุมชน ล้วนแล้วแต่มีส่วนช่วยในการให้การดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังได้ โดยเฉพาะในเรื่องการใช้ยาอย่างถูกต้องตามความเหมาะสมของบริบทของผู้ปฏิบัติงาน สำหรับเภสัชกรชุมชนผู้มีบทบาทหลักให้การจ่ายยาเพื่อบรรเทาอาการเจ็บป่วยเบื้องต้นให้แก่ผู้ป่วย ณ ร้านขายยา ซึ่งเป็นสถานบริการในชุมชนที่ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงได้ง่าย จึงมีโอกาสให้การบริบาลแก่ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่เข้ามารับบริการได้เช่นกัน ดังนั้นการมีความรู้ความเข้าใจถึงโรคไตเรื้อรัง ยาที่ใช้สำหรับชะลอความเสื่อมของไต ยาสำหรับรักษาภาวะแทรกซ้อน ความเข้าใจถึงยาที่เหนี่ยวนำให้เกิดพิษต่อไตที่มีโอกาสสั่งจ่ายแก่ผู้ป่วย ณ ร้านขายยา รวมถึงการให้คำแนะนำและแนวทางการดูแลผู้ป่วยอย่างเหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้เภสัชกรชุมชนสามารถให้การดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังได้อย่างเหมาะสมยิ่งขึ้น