บทความวิชาการ
Tirzepatide: A Novel dual GIP/GLP-1 receptor agonist in Type 2 Diabetes
ชื่อบทความ Tirzepatide: A Novel dual GIP/GLP-1 receptor agonist in Type 2 Diabetes
ผู้เขียนบทความ ภญ.รุ้งนภา เต็งไตรสรณ์
สถาบันหลัก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
รหัสกิจกรรม 1013-1-000-001-01-2566
ผู้ผลิตบทความ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
การเผยแพร่บทความ เฉพาะสมาชิกผู้ผลิตบทความ  
วันที่ได้รับการรับรอง 09 ม.ค. 2566
วันที่หมดอายุ 08 ม.ค. 2567
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง 2.5 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 พบว่า อินคริตินที่หลั่งออกมาจากทางเดินอาหารลดลงอย่างมาก ส่งผลให้ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ จึงได้มีการผลิตยาลดน้ำตาลในเลือด (hypoglycemic drugs) กลุ่ม glucagon-like peptide-1 (GLP-1) receptor agonists ขึ้นมาเพื่อใช้ในการรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ยากลุ่มนี้มีผลต่อทั้งการลดระดับน้ำตาลและลดน้ำหนัก จากการออกฤทธิ์กระตุ้นการหลั่งอินซูลินจากตับอ่อน ช่วยลดความอยากอาหาร นอกเหนือจาก GLP-1 แล้ว ยังมีอินคริตินอีกชนิดหนึ่งที่มีบทบาทด้วยคือ glucose-dependent insulinotropic polypeptide (GIP) เมื่อ พฤษภาคม 2022 Tirzepatide ได้รับการยอบรับ จาก FDA อเมริกามาใช้เป็นยารักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ซึ่งเป็นยาชนิดแรกที่มีกลไกการออกฤทธิ์กระตุ้นที่ตัวรับของ GIP และ GLP-1 (ออกฤทธิ์เป็น dual GIP/GLP-1 receptor agonist) ที่ตับอ่อน ยานี้เป็น human GIP analog โครงสร้างมีกรดอะมิโน 39 ตัวที่มีการดัดแปลงโดยเชื่อมกับ C20 fatty diacid (eicosanedioic acid) ทำให้ยามีค่าครึ่งชีวิตนานขึ้น มีฤทธิ์เพิ่มการหลั่งอินซูลินทั้งใน first-phase และ second-phase และลดการหลั่งกลูคากอน ช่วยลดการบริโภคอาหารและลดน้ำหนักในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 โดยใช้ร่วมกับการออกกำลังกายและการควบคุมอาหาร สำหรับฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ความแรง 2.5, 5, 7.5, 10, 12.5 และ 15 มิลลิกรัม ในปริมาตร 0.5 มิลลิลิตร บรรจุในปากกาพร้อมฉีดสำหรับการใช้ครั้งเดียว ขนาดยาเริ่มด้วย 2.5 มิลลิกรัม ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง หลังจาก 4 สัปดาห์เพิ่มเป็น 5 มิลลิกรัม หากให้ผลในการรักษายังไม่เพียงพอหลังจากใช้ยาไป 4 สัปดาห์ สามารถปรับเพิ่มขนาดยาครั้งละ 2.5 มิลลิกรัม ขนาดยาสูงสุดใช้ได้ไม่เกิน 15 มิลลิกรัม ผลการศึกษาทางคลินิก (SURPASS) พบว่า Tirzepatide ทุกขนาดให้ผลลด HbA1c ได้ดีกว่ายาหลอกหรือยาคู่เทียบ และสามารถลดน้ำหนักตัวได้มากกว่ายาหลอกหรือยาคู่เทียบ ผลไม่พึงประสงค์ของ Tirzepatide ที่พบบ่อยที่สุด มากกว่าร้อยละ 5 ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดินหรือท้องผูก เบื่ออาหาร อาหารไม่ย่อยและปวดท้อง
คำสำคัญ