บทความวิชาการ
การใช้ Caffeine Citrate ชนิดสารละลายสำหรับหยดทางหลอดเลือด สำหรับรักษาภาวะหยุดหายใจในทารกเกิดก่อนกำหนด
ชื่อบทความ การใช้ Caffeine Citrate ชนิดสารละลายสำหรับหยดทางหลอดเลือด สำหรับรักษาภาวะหยุดหายใจในทารกเกิดก่อนกำหนด
ผู้เขียนบทความ ภก.ปฐวี เดชชิต และ ผศ.ดร.ภญ.นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์
สถาบันหลัก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
รหัสกิจกรรม 1003-1-000-006-10-2565
ผู้ผลิตบทความ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
การเผยแพร่บทความ ผู้ประกอบวิชาชีพทุกคน 
วันที่ได้รับการรับรอง 17 ต.ค. 2565
วันที่หมดอายุ 16 ต.ค. 2566
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง 2.5 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
Caffeine citrate ซึ่งเป็นยาอนุพันธ์ของสาร xanthine บริหารด้วยการหยดเข้าหลอดเลือดดำหรือทางช่องปากถูกนำมาใช้รักษาภาวะหยุดหายใจในทารกเกิดก่อนกำหนดที่ไม่เคยได้รับการรักษาใด ๆ มาก่อน ขนาดยาเริ่มต้น (loading dose) ที่แนะนำ คือ 20-25 มิลลิกรัม/กิโลกรัม บริหารยาด้วยการหยดเข้าหลอดเลือดดำนานอย่างน้อย 30 นาที หลังจากนั้น 24 ชั่วโมง ให้บริหารยาในขนาด 5 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ทุก 24 ชั่วโมง โดยการหยดเข้าหลอดเลือดดำนานอย่างน้อย 10 นาที หรือบริหารยาผ่านทางช่องปาก ในทางปฏิบัติการรักษามักจะให้ยาต่อเนื่องจนกระทั่งทารกพ้นระยะ 33-34 สัปดาห์นับรวมอายุครรภ์โดยที่ภาวะหยุดหายใจของทารกจะหายไปได้เอง และแนะนำให้หยุดยาหลังพ้นจากภาวะหยุดหายใจแล้ว 5-7 วัน หรือแพทย์ผู้ทำการรักษาสามารถพิจารณาระยะเวลาในการรักษาได้ตามความเหมาะสม พบว่าการดูแลที่ถูกต้อง เหมาะสม และรวดเร็ว จะช่วยลดอัตราการเจริญผิดปกติของหลอดลมและเนื้อปอด และช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตโดยไม่มีความผิดปกติของการพัฒนาของระบบประสาท คำแนะนำทั่วไปจะให้ปรับขนาดยาตามน้ำหนักตัวทารก เนื่องจากทารกเกิดก่อนกำหนดมีการทำงานของเอนไซม์ตับและการกำจัดยาผ่านทางไตยังไม่สมบูรณ์ แต่อาจจะมีข้อจำกัดในเวชปฏิบัติของประเทศไทยที่ยังไม่ได้ตรวจระดับคาเฟอีนในเลือดเป็นงานประจำ จึงอาจใช้การเฝ้าระวังอาการไม่พึงประสงค์หลังการใช้ยานี้ อาการไม่พึงประสงค์ที่พบบ่อย ได้แก่ ผลจากการกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง เช่น ภาวะชัก หงุดหงิด อยู่ไม่นิ่ง ผลต่อระบบหัวใจ เช่น หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตสูง ปริมาณเลือดที่สูบฉีดออกจากหัวใจเพิ่มขึ้น ผลต่อการเมแทบอลิซึมและภาวะโภชนาการ เช่น ระดับน้ำตาลในเลือดสูง
คำสำคัญ
Apnea, Caffeine Citrate, Neonates, Prematurity