บทคัดย่อ
ยากระตุ้นตัวรับเปปไทด์ตัวเหมือนกลูคากอนชนิดที่ 1 (glucagon-like peptide 1 receptor agonists หรือ GLP-1 RA) เป็นยาชีววัตถุซึ่งเป็นโมเลกุลของเปปไทด์ที่สังเคราะห์และดัดแปลงมาจาก GLP-1 ในร่างกาย เบื้องต้นยากลุ่ม GLP-1 มีข้อบ่งใช้ในการรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ต่อมายากลุ่ม GLP-1 RA ประกอบด้วยยา liraglutide และยา semaglutide ในขนาดสูงได้รับการรับรองให้มีข้อบ่งใช้สำหรับการลดน้ำหนักโดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนัง สำหรับผู้ป่วยโรคอ้วนที่มีดัชนีมวลกาย (body mass index หรือ BMI) 30.0 หรือมี BMI 27.0 กิโลกรัม/ตารางเมตร ร่วมกับมีโรคร่วม เช่น ภาวะความดันโลหิตสูง ระดับไขมันในเลือดผิดปกติ โรคเบาหวานชนิดที่ 2 หรือโรคหัวใจและหลอดเลือด โดยใช้ควบคู่กับการควบคุมพลังงานจากการรับประทานอาหารและออกกำลังกาย การศึกษาทางคลินิกแสดงถึงประสิทธิภาพของยา semaglutide ขนาด 2.4 มิลลิกรัม/สัปดาห์ และยา liraglutide ขนาด 3.0 มิลลิกรัม/วัน ที่เหนือกว่ายาหลอกในการลดน้ำหนักในผู้ป่วยโรคอ้วนและผู้ที่มีโรคเบาหวานร่วมด้วย โดยอาสาสมัครที่ได้รับยา semaglutide มีน้ำหนักตัวลดลงร้อยละ 7.9-16.0 ของน้ำหนักตัวตั้งต้นหลังได้รับยานาน 68 สัปดาห์ ในขณะที่อาสาสมัครที่ได้รับยา liraglutide มีน้ำหนักตัวลดลงร้อยละ 6.0-8.0 ของน้ำหนักตัวตั้งต้นหลังได้รับยานาน 56 สัปดาห์ ยากลุ่ม GLP-1 RA ยังมีประสิทธิภาพในการควบคุมน้ำหนักตัวที่ลดลงได้ในระยะยาวเมื่อทำการศึกษาเป็นเวลา 2 ปี รวมถึงลดความผิดปกติทางเมตาบอลิกและความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด อาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้บ่อยจากการใช้ยากลุ่ม GLP-1 RA คืออาการข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารโดยเฉพาะอาการคลื่นไส้ อาเจียน และท้องเสียซึ่งมักเกิดระหว่างการปรับเพิ่มขนาดยาช่วง 4-8 สัปดาห์แรกของการใช้ยา จากผลการศึกษาทางคลินิกแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการใช้ยากลุ่ม GLP-1 RA ที่เหนือกว่ายาอื่น ๆ ที่มีข้อบ่งใช้เดียวกัน ทั้งนี้การเลือกใช้ยาเพื่อดูแลรักษาโรคอ้วนควรคำนึงถึงข้อห้ามใช้และอาการไม่พึงประสงค์ที่อาจเกิดขึ้นให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
คำสำคัญ
ยากระตุ้นตัวรับเปปไทด์ตัวเหมือนกลูคากอนชนิดที่ 1, โรคอ้วน, semaglutide, liraglutide