บทความนี้ศึกษาประเด็นความสัมพันธ์ระหว่างภูมิรัฐศาสตร์กับระบบยา โดยใช้กรณีศึกษาประเทศไทยเพื่อแสดงให้เห็นว่า พลวัตทางการเมืองระหว่างประเทศส่งผลต่อการเข้าถึงยา ความมั่นคงด้านสุขภาพ และการกำกับดูแลระบบเภสัชกรรมอย่างไร ภูมิรัฐศาสตร์ในที่นี้หมายถึงความสัมพันธ์ระหว่างภูมิศาสตร์ อำนาจ และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งในช่วงวิกฤตสุขภาพ เช่น การระบาดของโควิด-19 ได้เน้นย้ำให้เห็นถึงบทบาทของภูมิรัฐศาสตร์ในการชะลอหรือกระตุ้นการไหลเวียนของเวชภัณฑ์ทั่วโลก บทความชี้ให้เห็นถึงความเปราะบางของระบบยาภายในประเทศที่ต้องพึ่งพาการนำเข้าวัตถุดิบทางเภสัชกรรม โดยเฉพาะจากจีนและอินเดีย นโยบายทรัพย์สินทางปัญญา เช่น ข้อตกลงทริปส์และทริปส์พลัส ยังเป็นข้อจำกัดสำคัญต่อการเข้าถึงยาในราคาที่เหมาะสม ประเทศไทยมีประสบการณ์สำคัญในการใช้มาตรการบังคับใช้สิทธิเพื่อเพิ่มการเข้าถึงยา แม้จะต้องเผชิญแรงกดดันทางการค้าระหว่างประเทศก็ตาม บทความเสนอว่า การเข้าใจสุขภาพในฐานะทรัพยากรสาธารณะร่วม จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างประเทศที่เท่าเทียม การปฏิรูประบบสุขภาพโลก และการเสริมสร้างศักยภาพการผลิตยาภายในประเทศ เพื่อสร้างความมั่นคงด้านสุขภาพในระยะยาว

ภูมิรัฐศาสตร์สุขภาพ, การเข้าถึงยา, ทรัพย์สินทางปัญญา