บทคัดย่อ
ยาต้านเกล็ดเลือด (antiplatelet) โดยเฉพาะยา aspirin มีบทบาทสำคัญสำหรับป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดสมองซ้ำ (recurrent ischemic stroke) ในผู้ป่วยภาวะหลอดเลือดสมองขาดเลือดที่ไม่ได้เกิดจากสิ่งหลุดจากหัวใจ (noncardioembolic ischemic stroke; NCIS) หรือภาวะหลอดเลือดสมองขาดเลือดชั่วคราว (transient ischemic attack; TIA) ทั้งในระยะเฉียบพลัน (acute treatment) และระยะการป้องกันทุติยภูมิ (secondary prevention) สำหรับบทบาทของการใช้ยาต้านเกล็ดเลือด 2 ชนิด (dual antiplatelet therapy; DAPT) ปัจจุบันแนวทางเวชปฏิบัติแนะนำให้สามารถใช้ aspirin ร่วมกับ clopidogrel หรือ ticagrelor แบบระยะสั้น (short-term treatment) ในผู้ป่วย NCIS และ TIA บางกลุ่ม ส่วนการรักษาในช่วง secondary prevention เป็นการใช้ DAPT แบบระยะยาว (long-term treatment) สามารถใช้ aspirin ร่วมกับ dipyridamole เป็นยาทางเลือกของการใช้ aspirin หรือ clopidogrel เพียงชนิดเดียว โดยเฉพาะผู้ที่ต้องการประโยชน์ในการป้องกันการเกิดภาวะหลอดเลือดอุดตัน และการใช้ aspirin หรือ clopidogrel ร่วมกับ cilostazol อาจพิจารณาในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงในการเกิด recurrent ischemic stroke โดยบทความวิชาการนี้รวบรวมและสรุปบทบาทการใช้ DAPT ในผู้ป่วย NCIS หรือ TIA จากแนวทางเวชปฏิบัติทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศและการศึกษาทางคลินิกที่สำคัญ ซึ่งได้รับการเผยแพร่จนถึงปี พ.ศ. 2567 เพื่อสนับสนุนและสร้างความมั่นใจให้บุคลากรทางการแพทย์สามารถเลือกใช้ DAPT ในข้อบ่งใช้ของการป้องกัน recurrent ischemic stroke ได้อย่างเหมาะสม
คำสำคัญ
aspirin, cilostazol, clopidogrel, dipyridamole, dual antiplatelet therapy, ischemic stroke, ticagrelor, transient ischemic attack