บทคัดย่อ
ไบโลโซมเป็นระบบที่มีลักษณะเป็นอนุภาคทรงกลมขนาดเล็ก โครงสร้างประกอบด้วยเกลือน้ำดีกระจายตัวอยู่ในผนังของชั้นห่อหุ้มอนุภาค เหมาะสำหรับการนำส่งยาด้วยการรับประทานเนื่องจากเกลือน้ำดีช่วยให้ไบโลโซมมีความคงตัวในทางเดินอาหาร ทั้งช่วยเสริมการนำส่งยาผ่านระบบน้ำเหลืองและช่วยหลีกเลี่ยงกระบวนการเมแทบอลิซึมรอบแรกในตับ นอกจากนี้เกลือน้ำดีมีส่วนช่วยให้อนุภาคมีความยืดหยุ่นและอ่อนตัว อนุภาคไบโลโซมจึงสามารถแทรกผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ได้ดี ส่งผลให้ค่าชีวปริมาณออกฤทธิ์ของยาสูงขึ้น จึงมีการนำไบโลโซมมาใช้เพื่อนำส่งยาหรือสารออกฤทธิ์หลากหลายชนิดโดยการรับประทาน รวมทั้งวัคซีน ยากลุ่มโปรตีน ยากลุ่มเปปไทด์ และสารสกัดจากพืช การประยุกต์ใช้ไบโลโซมเพื่อนำส่งยามีรายงานวิจัยอย่างต่อเนื่อง ทั้งการพัฒนาไบโลโซมเพื่อนำส่งยาทั่วร่างกายและเพื่อการนำส่งยาแบบมุ่งเป้า นอกจากนี้มีรายงานการพัฒนาไบโลโซมเพื่อนำส่งยาผ่านช่องทางอื่นนอกเหนือจากการรับประทาน เช่น ดวงตาและผิวหนัง อย่างไรก็ตาม ระบบนำส่งแบบไบโลโซมยังมีข้อจำกัดบางประการ ทั้งต้องการการวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับระดับการกระตุ้นภูมิคุ้มกันของวัคซีนบางชนิด รวมทั้งความคงสภาพ สภาวะการจัดเก็บที่เหมาะสมและการผลิตในระดับอุตสาหกรรม เพื่อให้ไบโลโซมเป็นระบบที่มีศักยภาพในการนำส่งยาต่อไป