0 2591 9992 กด 4
ccpe@pharmacycouncil.org
หน้าแรก
เกี่ยวกับเรา
ข้อบังคับ ประกาศ และคู่มือ
การประชุมวิชาการ
บทความวิชาการ
ขั้นตอนและคำขอ
ตรวจสอบหน่วยกิต
คำถามที่พบบ่อย
ติดต่อเรา
บทความวิชาการ
ไซทิซีน ทางเลือกสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการเลิกบุหรี่
ชื่อบทความ
ไซทิซีน ทางเลือกสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการเลิกบุหรี่
ผู้เขียนบทความ
ปวรวรรธน์ เพ็ชรรัตน์, สุมาทวี สิงห์นิกร, นันทิชา รอดแล้ว, อดิณัฐ อำนวยพรเลิศ
สถาบันหลัก
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
รหัสกิจกรรม
1011-1-000-001-03-2566
ผู้ผลิตบทความ
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
การเผยแพร่บทความ
ผู้ประกอบวิชาชีพทุกคน
วันที่ได้รับการรับรอง
11 มี.ค. 2566
วันที่หมดอายุ
10 มี.ค. 2567
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง
2.5 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
ปัจจุบันมียาที่ใช้ในการรักษาเพื่อเลิกบุหรี่จำนวนหลายรายการ แต่ละรายการมีข้อดี ข้อเสีย และราคา/ความคุ้มค่า แตกต่างกันไปในแต่ละชนิด cytisine เป็นยาที่มีการใช้มาเป็นระยะเวลายาวนานในบางประเทศ แต่ด้วยข้อจำกัดด้านหลักฐานเชิงประจักษ์ ที่ไม่เพียงพอทั้งด้านประสิทธิภาพและความปลอดภัย จึงทำให้เป็นยาที่ไม่ได้รับความนิยม cytisine เป็นยาในกลุ่ม alpha 4 beta 2 nicotinic receptor agonist ออกฤทธิ์ โดยจะไปแย่งจับกับ α4β2 nicotinic receptor (nAChR) แล้วกระตุ้นการทำงานของตัวรับ (Partial agonist) ที่บริเวณ α4β2 ซึ่งเป็นตำแหน่งตัวรับหลักในระบบประสาทส่วนกลางที่นิโคตินไปออกฤทธิ์ ทำให้เกิดการหลั่งของ dopamine ในสมองแทนการสูบบุหรี่ และ ออกฤทธิ์เป็น antagonist โดยตัวยาจะไปแย่งจับกับ nAChR ทำให้ตัวรับที่จะจับกับนิโคตินมีปริมาณลดลงหรือไม่มีเลย ส่งผลให้ reward effect จากการสูบบุหรี่มวนต่อๆไปลดลง ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกว่า การสูบบุหรี่่ไม่มีรสชาติ จึงเป็นอีกกลไกที่เสริมให้เลิกบุหรี่ได้ง่ายขึ้น โดยขนาดการใช้ยาจะถูกปรับไปตามแผนการรักษาจนครบ 25 วัน ผลการศึกษาที่ผ่านมา พบว่า cytisine มีประสิทธิภาพในการช่วยให้ผู้ป่วยเลิกบุหรี่ได้เมื่อเทียบกับยาหลอก และ nicotine replacement therapy อาการไม่พึงประสงค์ที่อาจพบส่วนใหญ่เกิดกับระบบทางเดินอาหาร ระดับความรุนแรงอยู่ในระดับน้อย ถึง ปานกลาง และ cytisine จัดเป็นรายการยาที่มีความคุ้มค่าอีกตัวหนึ่ง ที่อาจเป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการเลิกบุหรี่ในอนาคต
คำสำคัญ
cytisine, เลิกบุหรี่