บทคัดย่อ อาการคัดจมูก สาเหตุหลัก ๆ เกิดจากหลอดเลือดและโพรงไซนัสขยายตัวเนื่องจากกระบวนการอักเสบ โดยอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหวัด จมูกอักเสบภูมิแพ้ เป็นต้น การรักษาอาการหวัด คัดจมูกด้วยตัวเอง อาจแบ่งได้ 2 วิธี คือ 1. การรักษาโดยไม่ใช้ยา เช่น การใช้น้ำเกลือหยอดล้างจมูก หรือการสูดดมไอน้ำร้อน 2. การรักษาโดยใช้ยา เช่น ยาสามัญประจำบ้านที่มีน้ำมันหอมระเหยเป็นส่วนประกอบ การใช้ยาลดอาการคัดจมูกที่ออกฤทธิ์หดหลอดเลือดโดยตรง ซึ่งมีทั้งยารับประทานและยาพ่น โดยยาชนิดพ่นมีประสิทธิภาพดี การเลือกใช้ยาควรเลือกขนาดยาและความแรงให้เหมาะสมกับช่วงอายุของผู้ป่วย รวมถึงวิธีการพ่นยาให้ถูกต้อง และถึงแม้คาดว่าอาการไม่พึงประสงค์จากยาชนิดพ่นอาจจะน้อยกว่ายาในรูปแบบรับประทาน แต่ควรเฝ้าระวังในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะโรคหัวใจ อาจจะเกิดอาการปวดศีรษะ ความดันโลหิตสูง ใจสั่น เป็นต้น

คัดจมูก, ยาสามัญประจำบ้านที่มีตัวยาสำคัญเป็นน้ำมันหอมระเหย, ยาลดอาการคัดจมูกชนิดพ่นจมูก, alpha-2 agonist

www.pat.or.th