บทคัดย่อ
โรคหืดและโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังยังคงเป็นโรคที่พบได้บ่อยในปัจจุบัน ปัจจัยต่าง ๆ ส่งเสริมให้โรคมีการดำเนินไปอย่างต่อเนื่องจนทำให้ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการไม่คงที่ ส่งผลต่อคุณภาพชีวิต และความสามารถในการดำรงชีวิตได้ แม้จะมีการศึกษาค้นคว้ายาชนิดใหม่ ๆ แต่การใช้ยาสูดพ่นยังคงเป็นช่องทางหลักในการรักษาโรคหืด และโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่ให้ผลการรักษาดีกว่าการบริหารยารูปแบบอื่น แต่ในการดูแลรักษาผู้ป่วยกลับพบปัญหาจากการใช้ยาสูดพ่นที่ไม่ถูกต้อง ปัญหาดังกล่าวจึงยังเป็นประเด็นหลักที่ท้าทายเภสัชกรที่ดูแลผู้ป่วยโรคหืด และโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ซึ่งเป็นผู้มีบทบาทหลักในการแนะนำเทคนิคสูดยาที่ถูกต้องให้กับผู้ป่วย โดยในปัจจุบัน นโยบายการส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังสามารถรับยาที่ร้านยาใกล้บ้าน ส่งผลให้เภสัชกรร้านยาเข้ามามีส่วนร่วมในการดูแลผู้ป่วยมากขึ้น การให้คำแนะนำการใช้ยาสูดพ่น หรือเทคนิคการสูดพ่นยาที่ถูกต้องจึงไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป
บทความนี้ จะกล่าวถึงกลไกการสะสมของยาในระบบทางเดินหายใจ และแนะนำอุปกรณ์นำส่งยาชนิดต่าง ๆ ที่พบได้บ่อย และอุปกรณ์ชนิดใหม่ ข้อดีของอุปกรณ์นำส่งยาแต่ละชนิด รวมถึงข้อจำกัด และข้อผิดพลาดที่มักพบจากการสูดพ่นยาในผู้ป่วย โดยขอเน้นย้ำถึงอุปกรณ์ประเภท pressurized metered dose inhaler และ dry powder inhaler ซึ่งเภสัชกรมีบทบาทมากในการแนะนำเทคนิคการใช้ยาสูดพ่นที่ถูกต้อง
คำสำคัญ
ยาสูดพ่น, inhaler device, pressurized metered dose inhaler, dry powder inhaler