บทคัดย่อ
กัญชา (Cannabis sativa spp indica หรือ C. indica) เป็นพืชในวงศ์ Cannabidaceae ที่จัดเป็นพืชเสพติดตามกฎหมายว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ พ.ศ.2522 ของประเทศไทย แต่ด้วยคุณสมบัติของสารสำคัญกลุ่มแคนนาบินอยด์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย จึงมีการนำมาใช้ประโยชน์ทางการรักษาโรคหลายชนิดในหลายประเทศ เพื่อให้เกิดความเข้าใจในเชิงวิชาการของการนำกัญชามาใช้เป็นประโยชน์ทางการแพทย์และนำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมจากกัญชา บทความนี้จึงได้ทบทวนองค์ความรู้และรวบรวมผลงานวิจัยที่เกิดขึ้นใหม่ ๆ ของกัญชาโดยครอบคลุมในหัวข้อต่าง ๆ คือ ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ สารสำคัญที่พบ ระบบเอนโดแคนนาบินอยด์ เภสัชวิทยาและเภสัชจลนศาสตร์ของกัญชา และสารสำคัญทีเอชซีและซีบีดี อาการพิษและความปลอดภัย และผลิตภัณฑ์ที่มีจำหน่ายซึ่งสำนักงานอาหารและยาในบางประเทศยอมให้ใช้ในทางการแพทย์