บทคัดย่อ
เมื่อมีสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดการบาดเจ็บหรือเสียหายต่อเนื้อเยื่ออย่างเรื้อรังจะทำให้เกิดกระบวนการสมานแผล ซึ่งเกิดขึ้นเพื่อตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นทำงานผิดปกติ และเกิดการสะสมเนื้อเยื่อเกี่ยวพันซึ่งเรียกว่า “พังผืด” ในปัจจุบันนอกจากพบสาเหตุมากมาย ที่กระตุ้นให้เกิดพังผืดแล้ว ยังพบว่าพังผืดซึ่งสะสมอยู่ในเนื้อเยื่อเป็นต้นเหตุสำคัญของพยาธิสภาพในโรคเรื้อรังที่อวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ไต หัวใจ ปอด ผิวหนัง เป็นต้น ดังนั้นพังผืดจึงเป็นพยาธิสภาพที่จำเป็นต้องได้รับการดูแลรักษา ซึ่งการกำจัดสาเหตุที่กระตุ้นให้เกิดการสะสมพังผืดเป็นวิธีการที่สำคัญที่สุดในการชะลอหรือหยุดยั้งการรุดหน้าของโรคและอาการแทรกซ้อน ส่วนผู้ป่วยที่มีพังผืดสะสมจนเข้าสู่ภาวะที่อวัยวะไม่สามารถฟื้นฟูหน้าที่ในการทำงานได้แล้วจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนอวัยวะ สำหรับยาต้านการเกิดพังผืดซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนนั้นยังมีข้อบ่งใช้ที่จำกัดเพียงสำหรับรักษาพังผืดที่ปอดซึ่งเกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดเท่านั้น จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องวิจัยและพัฒนาเพื่อศึกษากลไกการเกิดพังผืดให้ลึกซึ้งมากขึ้นเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการพัฒนายาต้านการเกิดพังผืดที่มีประสิทธิภาพ และมีประโยชน์ในการดูแลรักษาโรคพังผืดที่เกิดขึ้นด้วยสาเหตุที่หลากหลาย รวมทั้งที่เกิดขึ้นในอวัยวะอื่นๆ ต่อไป
คำสำคัญ
พังผืด, สาเหตุของพังผืด, โรคจากพังผืด, ภาวะแทรกซ้อนจากพังผืด, การรักษาโรคจากพังผืด