บทคัดย่อ
การบาดเจ็บที่ตับเนื่องจากยา (Drug-Induced Liver Injury, DILI) โดยทั่วไปพบอุบัติการณ์ได้น้อยแต่ผลที่เกิดขึ้นมีความรุนแรง อาการแสดงทางคลินิกมีความผันแปรตั้งแต่ไม่มีอาการแสดงแต่มีระดับเอนไซม์ตับเพิ่มขึ้นจนถึงตับวายจนเสียชีวิต สำหรับกลไกการเกิดการบาดเจ็บที่ตับจากยาอาจเกิดแบบชนิดที่สามารถทำนายได้หรือทำนายไม่ได้ สิ่งที่ช่วยในการวินิจฉัยได้แก่ การตัดสาเหตุอื่น ๆ ที่สอดคล้องตามรูปแบบการเกิด DILI ที่เป็นไปได้ออก นอกจากนี้ในผู้ป่วยที่สงสัยว่าเกิดการบาดเจ็บที่ตับจากยา การใช้อัลกอริทึ่ม เช่น Roussel Uclaf Causality Assessment Method (RUCAM) อาจมีประโยชน์ช่วยในการวินิจฉัยการบาดเจ็บที่ตับว่าเกิดจากยาหรือไม่ สิ่งแรกที่ควรปฏิบัติในการรักษา DILI คือการหยุดใช้ยาที่สงสัย การรักษาส่วนใหญ่เป็นตามอาการและค้นหาปัจจัยเสี่ยงเพื่อไม่ให้อาการแย่ลง สำหรับการใช้ยาบางตัวการตรวจติดตามค่าเอนไซม์อะลานีนอะมิโนทรานส์เฟอเรสอาจมีความจำเป็นแต่วิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือ การให้ความรู้แก่ผู้ป่วยเกี่ยวกับอาการแสดงว่าเกิดการบาดเจ็บที่ตับรุนแรง ได้แก่ ปวดท้องด้านบนขวา คลื่นไส้ อาเจียนและดีซ่านเมื่อใช้ยานั้น ในบทความนี้บรรยายถึงข้อมูลระบาดวิทยา ปัจจัยเสี่ยง อาการแสดงทางคลินิก ตัวอย่างยาที่มีรายงาน DILI และวิธีการประเมิน DILI โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเภสัชกรในการจัดการเกี่ยวกับ DILI