บทความวิชาการ
ยายับยั้งไซคลินดีเพนเดนท์ไคเนส 4/6 (Cyclin Dependent Kinases 4/6 Inhibitors)
ชื่อบทความ ยายับยั้งไซคลินดีเพนเดนท์ไคเนส 4/6 (Cyclin Dependent Kinases 4/6 Inhibitors)
ผู้เขียนบทความ ภญ.นิรชร คูชลธารา
สถาบันหลัก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
รหัสกิจกรรม 1005-1-000-002-04-2560
ผู้ผลิตบทความ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
การเผยแพร่บทความ ผู้ประกอบวิชาชีพทุกคน 
วันที่ได้รับการรับรอง 20 ธ.ค. 2560
วันที่หมดอายุ 19 ธ.ค. 2561
หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง 3 หน่วยกิต
บทคัดย่อ
การเพิ่มจำนวนของเซลล์เป็นกระบวนการที่มีความสัมพันธ์กับวัฏจักรเซลล์ (cell cycle) อย่างใกล้ชิด ดังนั้น วัฏจักรเซลล์จึงเป็นเป้าหมายอย่างหนึ่งของการพัฒนายาต้านมะเร็ง ตัวจักรสำคัญที่มีหน้าที่ควบคุมวัฏจักรเซลล์คือ เอนไซม์ที่มีชื่อว่า ไซคลินดีเพนเดนท์ไคเนส (cyclin-dependent kinases หรือ CDKs) เอนไซม์ชนิดนี้ถูกกระตุ้นโดยโปรตีนชนิดหนึ่งคือ cyclin จึงจะทำงานได้ และถูกยับยั้งมิให้ทำงานโดยโปรตีนอีกชนิดหนึ่งคือ CDK inhibitors (CDKIs) การกระตุ้น CDKs โดย cyclin มีผลทำให้เซลล์ที่กำลังอยู่ในวัฏจักรเซลล์สามารถผ่านจากระยะหนึ่ง (phase) ไปสู่อีกระยะหนึ่งของวัฏจักรเซลล์ได้ ส่วนการยับยั้ง CDKs โดย CDKIs มีผลทำให้เซลล์ที่กำลังอยู่ในวัฏจักรเซลล์หยุดชะงักอยู่ที่ระยะใดระยะหนึ่งของวัฏจักรเซลล์ จาก บทบาทของ CDKs ตามที่ได้กล่าวมานี้ ทำให้ตั้งสมมติฐานได้ว่า เซลล์มะเร็งอาจมีกำเนิดมาจากเซลล์ใดเซลล์หนึ่งในร่างกายที่ cyclin ทำงานมากเกินไป หรือ CDKIs ทำงานน้อยเกินไปเซลล์นั้นจึงผ่านเข้าสู่วัฏจักรเซลล์ และเพิ่มจำนวนได้เร็วกว่าเซลล์ปกติ จนกลายเป็นเซลล์มะเร็งไปในที่สุด
คำสำคัญ
Cyclin Dependent Kinase 4/6 inhibitor, CDK4/6 inhibitor, cell cycle, mitosis, pRb, Cyclin D1